Wij spraken met Sophie Pakvis, adviseur Duurzaamheid en Bewustwording bij Joosten Groep. Met een master in Environment and Resourcemanagement, waarin ze zich verdiepte in Ecosystemen en Biodiversiteit, werpt zij haar blik op de rol van biodiversiteit binnen de wereld van infra.

“Alles in de natuur is met elkaar verbonden”

Wanneer je Sophie hoort praten over biodiversiteit, merk je meteen: dit is meer dan een interessegebied. Het is de lens waardoor ze de wereld bekijkt. “Mijn fascinatie ligt bij het systeemdenken. Alles in de natuur is met elkaar verbonden. Eén schakel kan de balans volledig verstoren. Kijk bijvoorbeeld maar naar de Bruine nachtboomslang op Guam, die als invasieve maar liefst 12 inheemse vogelsoorten op het eiland heeft uitgeroeid.”

Volgens Sophie moeten we fundamenteel anders leren kijken naar onze leefomgeving. “We zijn als mens onderdeel van het systeem. Gezonde ecosystemen zijn net als een gezond lichaam: als je fysiek uit balans raakt, merk je dat mentaal ook.”

Waarom biodiversiteit ons allemaal raakt

“Biodiversiteit houdt het systeem van onze planeet draaiende,” legt Sophie uit. “We kennen allemaal het voorbeeld van de bij: zonder bestuivers zijn er geen groenten, fruit en noten. Daarnaast kunnen dieren en planten ook indicatoren zijn om te laten zien hoe het met het huidige ecosysteem gaat.”

Ze wijst op het fenomeen van ‘heksenkringen’. Dit zijn natuurlijk voorkomende ringen van ondergrondse schimmels. “Wanneer de paddenstoelen boven de grond komen, groeit het gras minder goed of kan het zelfs afsterven. Het mycelium onder de grond communiceert zelfs met het bos. Ook hier zie je hoe verschillende schakels één geheel netwerk kunnen vormen.”

De opwarming van de aarde en het verlies van soorten brengen risico’s met zich mee die verder gaan dan alleen minder bloemen of vogels. “We kunnen tipping points bereiken – drempels waarbij ecosystemen onomkeerbaar veranderen. Juist daarom moeten we de natuur helpen weerbaarder te worden.”

Groene eilandjes in stedelijke omgeving

In Nederland, waar de ruimte schaars is, ziet Sophie volop kansen om biodiversiteit te versterken. “In steden hebben we vaak ruimte tekort doordat alles al volgebouwd staat. Het implementeren van stepping stones zou perfect zijn. Deze kunnen ervoor zorgen dat bijvoorbeeld bijen en vlinders gemakkelijk van plek naar plek kunnen gaan, en zo de biodiversiteit kunnen versterken.”

Deze ecologische stepping stones zijn kleine groene ‘eilandjes’ in de stad die dienen als tussenstappen voor insecten en dieren. “Het is daarbij belangrijk om naar de inheemse planten te kijken en een perfecte habitat te creëren voor de dieren die in de omgeving zijn. Kleine groene plekken die verspreid liggen in een stad, bevorderen het netwerk waar dieren en planten zich in kunnen verplaatsen.”

Biodiverse stad in de praktijk

Een goed voorbeeld van hoe stad en natuur kunnen samengaan, vindt Sophie in een project van Joosten Groep zelf. Ze vertelt enthousiast over het parkeerdak van de Belastingdienst: “Hierbij werd gevraagd of het omliggende bos geïntegreerd kon worden met het parkeerdak van het gebouw. De resultaten zijn prachtig! We hebben niet alleen een groendak kunnen realiseren, maar hebben ook gekeken naar hoe we water circulair kunnen inzetten in het gebouw zelf. Dit is echt een plek waar er is gekeken naar hoe we de ruimte kunnen geven aan de natuur, en daar zelf ook baat bij hebben.”

Volgens Sophie ligt er een grote verantwoordelijkheid bij bedrijven in de bouw en infra: “Onze sector kan een groot verschil maken. De bouwers en ontwerpers dienen de natuur mee te nemen in het ontwerp, zodat de natuur weer de ruimte krijgt. Onze kennis van producten en systemen kan ervoor zorgen dat we dit slim inrichten. Overbodig veel producten verkopen is verleden tijd.”

Luchtfoto kantoor Belastingdienst Groningen

Wat Sophie hoop geeft? De natuur zelf én de bewustwording die groeit. “Ik krijg vooral veel hoop en energie als ik zelf door het bos loop! Wildplukcursussen doen en leren over de natuur in je eigen omgeving, dat zou ik echt aanraden. Ik zie ook al kleine positieve veranderingen: we leren binnen de sector steeds meer over het onderwerp, en biodiversiteit wordt steeds vaker besproken.”

Sophie gelooft in de kracht van kleine veranderingen. “Ik ben fan van de mindset: kleine bee(s)tjes helpen. Ik geloof erin om impact te maken op de plekken waar ik dat zelf kan, in mijn eigen omgeving. Kleine aanpassingen of toevoegingen kunnen echt een verschil maken!”

Haar boodschap is helder: “Alles is met elkaar verbonden. Of je nu werkt aan een snelweg, een dijk of een stadspark – elke keuze doet ertoe. Door biodiversiteit een vaste plek te geven in onze plannen, bouwen we niet alleen aan infrastructuur, maar ook aan een veerkrachtige toekomst.”